Son yıllarda yapılarda rastgele yapılan uygulamalar ve aykırı eklentiler Halfeti evlerinin plan ve cephesini bozuyor, 'Sakin şehir' unvanlı ilçenin imajına zarar veriyor.
(Haber: Aziz BUDAK)
Yüksek Mimar Mustafa Topalan, ŞURKAV dergisinde yer alan ‘‘Geleneksel Halfeti Kent Dokusu ve Evleri Üzerine Bir İnceleme’’ başlıklı yazısında bu konuya dikkat çekti.
Topalan, tarihi Halfeti evlerinin korunması konusunda şu önerileri gündeme getirdi:
''Eski Halfeti yerleşiminde bulunan tarihi evlerin korunması ve yaşatılmasının sağlanması için kamu kurum ve kuruluşlarına büyük görevler düşmektedir.
Yerel yönetim sınırları içerisinde yer alması nedeniyle Halfeti Belediyesi’nin Kentsel Sit Alanı olan yerleşime önem vermesi gerekmektedir. Halfeti Belediyesi bünyesinde bir koruma uygulama denetleme bürosunun kurularak yapılan uygulamaların bilimsel esaslara göre yapılması ve denetlenmesi sağlanmalıdır.
Öncelikle Kentsel Sit Alanı olan Eski Halfeti yerleşimine ilişkin ivedilikle Koruma Amaçlı İmar Planı’nın hazırlanarak yürürlüğe girmesi ve uygulamaların bu plan hükümlerince yapılması gerekmektedir. 2013 yılında Kentsel Sit Alanı ilan edilen Savaşan Köyü, Halfeti Yerleşimi ve Çekem Mahallesi bir bütün olarak ele alınmalı ve bütüncül olarak koruma projeleri geliştirilmelidir.
Son yıllarda yapılarda rastgele yapılan uygulamalar ve aykırı eklentiler nedeniyle Halfeti evlerinin plan ve cephe tipolojisi bozulmaktadır. Bilinçsiz bir şekilde sadece turizme hizmet amacıyla yapılan uygulamalar Eski Halfeti’nin kimliğini bozmakta geleneksel dokunun yok olmasına neden olmaktadır. Otele dönüştürülen bu evlerde plan şemasında değişikliğe gidilmekte, eyvanlar kapatılmakta teras katta yeni kapalı birimler oluşturulmakta, avluya yeni eklentiler yapılmakta ve yapı özgün halinden uzaklaşmaktadır.
Yerel yönetimler izinsiz ve aykırı uygulamalara ilişkin yeterli denetim yapmamaktadır. Şanlıurfa Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’na intikal eden aykırı uygulamalara ilişkin alınan kararlar yerine getirilmemektedir.
Eski Halfeti’de yaşayan ve evleri turizm amaçlı kullanan işletmelerin bilinçsizce uygulamaları sakin şehir unvanlı Halfeti’nin imajına da zarar vermektedir.
Halfeti yerleşimi ile ilgili oluşturulacak olan alan yönetimi yukarıda bahsedilen birçok soruna çözüm olacaktır. Kültür varlıklarının envanterinin çıkarılması, koruma ve kullanmaya yönelik bütüncül projeler alan yönetimi sayesinde koordineli şekilde yürütülecektir.''
Yorum Yazın