Türkiye, çocuk işçiliğiyle mücadelede “sıfır tolerans” yaklaşımıyla sahada ölçülebilir sonuçlar üreten yeni nesil bir model uyguluyor. Mevsimlik tarım başta olmak üzere riskli alanlarda yalnızca çocukları sahadan çekmeye değil; aileleri desteklemeye, işveren davranışlarını dönüştürmeye, yaşam koşullarını iyileştirmeye ve eğitim erişimini artırmaya odaklanan bütüncül bir strateji hayata geçiriliyor.
Türkiye’den Çocuk İşçiliğiyle Mücadelede Yeni Nesil Model: Ölçülebilir Sonuçlar ve Uluslararası İş Birliği
81 İlde Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı İŞKUR ve SGK birimleri ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın ilgili teşkilatları, 81 ilde oluşturulan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri aracılığıyla sahada çok paydaşlı bir mücadele yürütüyor. Bu yapılar risk altındaki çocukları tespit ediyor, yönlendiriyor ve takip ediyor.
Genelgeler ve Kurullar ile Güçlü Koordinasyon
2024/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile merkez–yerel entegrasyonu sağlanırken, 14 Şubat 2025’te Mevsimlik Tarım İşçiliği İzleme ve Değerlendirme Kurulu’nun ilk toplantısı yapıldı. Bu yapı, karar alma süreçlerini hızlandırarak uygulamaların kurumsal ve sürdürülebilir bir zemine taşınmasını sağladı.
Dijital İzleme: e-METİP Sistemi
Mevsimlik tarım işçilerinin koşullarını izlemek için geliştirilen e-METİP sistemi, çocuk işçiliği riskinin tüm sektörlerde takip edilmesine imkân tanıyacak şekilde genişletildi. Risk altındaki çocukların anlık takibi ve hızlı koruma tedbirleri bu sistemle mümkün hale geldi.
Tarımda Çocuk İşçiliğine Bütüncül Müdahale
Yaklaşık 1,5 milyar liralık bütçeyle yürütülen Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi kapsamında binlerce çocuk yeniden eğitime yönlendirildi. Ailelere sosyal destek sağlanırken, geçici yerleşim alanları düzenlendi, tarlalarda güvenlik önlemleri artırıldı. Çocuklara eğitim, kıyafet, kırtasiye ve beslenme desteği sunuldu; sosyal ve kültürel faaliyetlerle güçlendirilmeleri sağlandı.
UNICEF Ortaklığıyla Yeni Dönem
2 Haziran 2025’te UNICEF ile başlatılan ve bütçesi 5 milyar lirayı aşan yeni proje, en az 5 bin çocuğa doğrudan erişmeyi hedefliyor. Proje, çocukların eğitim yoluyla güçlendirilmesini, tedarik zincirlerinde risklerin azaltılmasını ve Türkiye’nin BM İş Dünyası ve İnsan Hakları Rehber İlkeleri ile uyumlu politikalarının görünürlüğünü artırmayı amaçlıyor.
Yetkililerden Uyarı
Yetkililer, Türkiye’nin sahaya ve verilere dayalı, dijital izleme mekanizmalarıyla güçlendirilmiş ve uluslararası ortaklıklarla desteklenen modeli sayesinde çocuk işçiliğiyle mücadelede örnek gösterilen bir ülke konumunu pekiştirdiğini belirtiyor. Ayrıca, “maksatlı haberlerin” bu çok yönlü mücadeleyi gölgelememesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
Yorum Yazın