ÖZEL HABER | El emeği, göz nuru ve paha biçilmez halılar sanayinin gelişmesiyle popülerliğini yitirme noktasına geldi. Şanlıurfa’da tarihi kapalı çarşıdaki halıcılar pazarında artan maliyetler doğrultusunda fiyatı 30 bin liraya kadar çıkan el emeği halılar hem üretimin azlığı hem talebin düşmesi nedeniyle artık ilgi görmüyor. Bir zamanların gözde halılarını pazardaki artık birkaç dükkan alıp satıyor.
ŞANLIURFA –El emeği halılarsanayinin gelişmesiyle artık pek tercih edilmiyor. Vatandaşlar artık fabrikasyonhalıları daha çok talep etmeye başladı.
Şanlıurfa’da bulunan Osmanlıdöneminden kalma tarihi kapalı çarşıdaki halıcılar (sipahi) pazarında da eskidönemlerdeki hareketlilik neredeyse yok. Bir zamanlar Türkiye'nin hertarafından gelen el işlerinin satıldığı pazar eski özelliğini kaybetmişdurumda. Sanayileşmeyle birlikte el işi ürünler ve halılar da artık tarihekarışma sürecine girmiş durumda.
Zamanında çokça satılan keçe,Isparta halısı, demirci halısı, Malatya halısı artık pek yok.
Çarşıda en pahalı olanAdıyaman’ın Çelikhan ilçesinde üretilen kaba halıların çifti 30 bin lirayakadar çıkabiliyor.
Bölgede yaşanan savaşların etkisiyle çarşının eski günlerini mumla aradığınısöyleyen Sipahi Pazarı Esnaf Başkanı Ramazan Yıldız, “Suriye ve Iraksavaşlarından önce bu çarşı bir fabrika gibiydi. Burada kamyonlar mal girişçıkışı yapılırdı. Maalesef yaşanan savaşlar nedeniyle burası bitme noktasınageldi. Artık bu çarşıda ticaret yüzde 90 azalmıştır. Elinde sermayesi olanesnaf az çok idaresini yapabiliyor. Elinde sermayesi olmayan ise haftada veyaayda bir ancak bir halı satabiliyor” dedi.
Adıyaman’ın Çelikhanhalılarının meşhur olduğunu ifade eden Yıldız, “Bunlar kaba halılardır. Köyodalarında genellikle kullanılır. Çifti ortalama 25-30 bin lira arasındadeğişiyor. Eski sina halılarının çifti de 20-30 bin lira arasında. Bu halılar daartık bitme noktasına geldi. Hem üretim hem de bu halılara talep yok. Yenihalılar artık pek yapılmıyor. Eski halılarda piyasada çok nadir bulunur” diyekonuştu.
İki nesildir çarşıda esnaflık yapan Necdet Şansal el emeği pahalı halılarasanayinin gelişmesi nedeniyle ilginin azaldığını söyledi. Çarşıdakiçeşitliliğin kalmadığını belirten Şansal, şunları kaydetti:
“Yıllardır bu çarşıdayım.Babamızdan kalma yerdir. Biz de ikinci nesil olarak buradayız. Eski dönemleşimdiki dönem arasında çok fark var. Eskiden çok çeşitli el işi ürünler bulunurdu,yapılırdı. Bu dönemde sanayinin gelişmesiyle birlikte el işleri tarihe karıştıdiyebiliriz. Bu çarşı Osmanlı Devleti döneminde yapılmıştır. Çarşının yaklaşık500 yıllık bir tarihi vardır. Burası daha önceleri Şanlıurfa’da en çok iş yapançarşı iken şimdi en az iş yapan çarşı oldu. Bunun nedeni sanayi halılarınınpiyasada çok olmasından kaynaklanıyor. El işi halılar emek işidir. Bir halıyıyapmak zahmetli bir uğraştır.”
Adıyaman’ın kaba halısı diyetabir edilen halıların 25-30 bin lira civarında satıldığı bilgisini verenŞansal, çarşıdaki her esnafın bu halılı alıp satmaya gücü yetmediğinivurguladı. Şansal, “Herkes bu halıyı alıp satamıyor. Burada bu halıları ancak3-5 esnaf alıp satabiliyor. Pahalı bir halı olduğu için sürekli satılan birhalı değil. Bir esnaf 25 bin liraya sattığı halıdan çok cüzi miktarda kazançelde edebiliyor. Bu kaba halıların çifti 70-80 kilo ağırlığında. Bu halılarıüretenlere de çok fazla bir kar bırakmıyor” ifadelerini kullandı.
Esnaf Şansal, ŞanlıurfaValiliği ve belediyelere çağrıda bulunarak, “Bu çarşıyı eski işi yapma durumunagetirmek için bize yardımcı olmalarını talep ediyorum” dedi.
Yorum Yazın