Türkiye'de en çok Şanlıurfa üretiyor

Türkiye, fıstık üretimiyle Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre ABD ve İran’ın ardından üçüncü sırada, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 yılı verilerine göre Şanlıurfa ise fıstık üretiminde ise ilk sırada yer alıyor.
 
Türkiye’de 2018 yılı fıstık rekoltesinde 2017 yılına göre yüzde 208 artış sağlayarak ve 240.000 tonluk bir üretim gerçekleştirdi,2019 yılında da 85.000 ton üretim gerçekleştirmiş. Fıstığın yıllar arasındaki yüksek verim ve düşük verim olmasının sebebi fıstıkta yaşanan Periyositede (bir yıl meyve verip, ertesi yıl vermemesi ya da çok az vermesi) kaynaklanıyor.
 
Şanlıurfa Türkiye Fıstık üretiminin yaklaşık % 50’sini karşıladığını söyleyen TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Abdullah Melik, son yıllarda Urfa’da fıstık dikim alanı arttığını belirtti.
 
Fıstık maliyet analizine göre 25 TL olması gerekiyor
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi Başkanı Abdullah Melik yaptığı açıklamada,  1 kilo fıstığın maliyet analiz hesaplamalarına göre 25 lira 31 kuruş olması gerektiğini vurguladı.
 
Melik, açıklamalarının devamında ise bir kilo fıstığını maliyetinin 25 lira 31 kuruş olması gerektiğini ancak bu maliyete 15 yıllık bakım masrafları eklenmediğini söyledi.
 
Fıstık üreticileri zor durumdadır
Maliyetlerin yüksek olmasıyla birlikte Fıstık üreticilerinin zor durumda olduğunu sözlerine ekleyen Melik, açıklamasını şöyle sürdürdü, “Üretilen Fıstık, maliyetleri dahi karşılayamamaktadır. Bugün tek yılda üretilen çekirdeğin kilosunun bile 40 TL’ye satıldığı bir dönemde 15 yılda ürün alınmadan bakım yapılan bir kilo kavlatılmış Fıstık piyasada 42 TL’ye fiyat bulmaktadır. Fıstıktan başka gelir kaynağı bulunmayan ve Periyodisite (bir yıl ürün verip bir yıl ürün vermeme) nedeniyle ancak iki yılda bir ürün alabilen fıstık üreticileri zor durumdadır.” dedi.
 
“Fıstık için fiyat açıklanmalı ve Urfa’da Fıstık borsası kurulmalıdır”
Nasıl ki TMO fındığa fiyat belirleyip alıyorsa aynı şekilde Fıstığa da fiyat verilmelidir diyen Melik sözlerini şöyle tamamladı, “TMO Fındık alımları için nasıl fiyat açıklıyorsa ve TMO fındığı alıyorsa Fıstık içinde fiyat açıklamalı ve alımını yapmalı. Şanlıurfa’da da Fıstık borsası kurulmalıdır ve ürüne prim verilerek desteklenmelidir, aksi takdirde üreticiler tüccarın vicdanına terk edilecektir. GAP projesi kapsamında Fıstık üretim alanları da tarımsal sulama kapsamı içerisine alınması gerekir.”
 
ŞANLIURFA İLİ 2020 YILI ANTEPFISTIĞI ÜRETİM MALİYETİ (TAHMİNİ)
"Üretim Unsurları Tutarı (TL/da) Maliyet Hesabı
Sürüm (8)           48,00    
Dekara Üretim Masrafı:1406,2
 Kuru Antepfıstığının
 Verim 80 kğ Kabul
Edilirse, Periyodisite yılında da Dekara 20 kğ ürün kabul edilirse 80+20=100 kğ
1 Kg Kuru
Antepfıstığının Satışı
Periyodisite (meyve tür ve çeşitlerinin bir yıl meyve verip, ertesi yıl vermemesi ya da çok az vermesi)
Masrafların da Periyodisite yılında  %20 düşersek 1406,2-281,24=1124,96
1406,2+1124,96=2531,16 2531.16/100= 25.311 TL/ KĞ Kuru Antepfıstığının maliyeti.
Bu maliyet hesaplanmasına üreticinin 15 yıllık yaptığı masraflar eklenmemiştir.
Gübre Bedeli ve Gübreleme İşçiliği: 190,00     
Budama İşçiliği: 120,00    
Zirai Mücadele (İlaç Bedeli ve İlaçlama İşçiliği) :59,37    
Belleme ve Çapalama: 60,00    
Tapan: 8,50    
Hasat: 80,00    
Kavlatma ve sergileme Yeri İşçiliği: 450,00    
Ambara Nakil :5,20    
Pazara Nakil   :5,20    
Koruma (Bekçilik) :24,00    
Diğer Masraflar     :7,00    
Masrafların Toplamı :1.057,27    
Masrafların toplamının normal faizi (%20) :211,46    
Genel İdare Giderler (Mas. Top.%3’ü) :31,71    
Çıplak Arazi Kıy %5 Normal Faizi :52,86    
Tesis Masrafı Amortisman Payı :52,86    
Üretim Masrafları Genel Toplamı :1.406,16    
 
Yaptığımız çalışmalara göre ilimizin Antep fıstığının üretim maliyeti 1406,16 TL/DEKAR fiyat olarak yaklaşık maliyet ortaya çıkmıştır. Periyodisite (meyve tür ve çeşitlerinin bir yıl meyve verip, ertesi yıl vermemesi ya da çok az vermesi)
Masrafları da Periyodisite yılında  %20 düşersek 1406,2-281,24=1124,96
1406,2+1124,96=2531,16 2531.16/100= 25.311 TL/KĞ Kuru Antepfıstığının maliyeti
Bu maliyet hesaplanmasına üreticinin 15 yıllık yaptığı masraflar eklenmemiştir."