Hazine ve Maliye Bakanı Nebati: GES'lere 83 bin 816 bireysel yatırımcı 6,6 milyar liralık talep gösterdi

Ekonomi

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Kayseri'de bir otelde düzenlenen ASKON Kültepe Ekonomi Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, Kayseri'nin Anadolu'nun ilk uluslararası ticaret merkezi olan Kültepe'si, kadim ticaret geleneğini haiz girişimci, cesur ve inançlı iş insanlarıyla ülkenin göz bebeği, üretimi, ticareti, turizmi ve eşsiz lezzetleriyle bir marka şehir olduğunu söyledi.

Kayseri'yi ziyaret etmekten büyük mutluluk duyduğunu belirten Nebati, "Çevre iller için ticaret ve lojistik merkezi görevi üstlenen Kayseri, bereketli toprakları, girişimci ve dinamik insan kaynağıyla ülkemizin 2002 sonrasında atılım ve kalkınma dönemini en iyi değerlendiren illerimizden biri olmayı başardı. Nitekim 2004 yılında 9 milyar lira üretim yapan şehrimiz, 2020 yılında 75 milyar lirayı aşan üretim performansına ulaştı." ifadelerini kullandı.

Nebati, Türkiye'nin küresel salgının gölgesinde, dünyanın zorlu geçen bir döneminde büyüme kaydeden nadide ekonomilerden biri olduğunu vurgulayarak 2020 yılında reel olarak yüzde 5,1 büyüyen Kayseri'nin ise Türkiye'nin de performansının üzerine çıkmayı başardığına dikkati çekti.

Kayseri'nin son yıllarda ihracatta büyük başarılar elde ettiğini anlatan Nebati, şunları kaydetti:

"2002 yılında 352 milyon dolar olan Kayseri'mizin ihracatı, yaklaşık 10 kat artarak 2020 yılı nisan ayı itibarıyla yıllık bazda 3,8 milyar dolar seviyesine ulaştı. 2022 yılı nisan ayı itibarıyla yıllıklandırılmış olarak 1,9 milyar dolar dış ticaret fazlası veren Kayseri, en yüksek dış ticaret fazlası veren 6. ilimiz olmuştur. 3. Organize Sanayi Bölgesi ve 6 sanayi sitesine ilave olarak, yapım aşamasında olan bazı projelerin tamamlanmasıyla hiç kuşkusuz Kayseri'miz ülkemizin sanayi üretimi ve ihracat hedeflerine en çok katkı yapan iller arasındaki yerini daha da güçlendirecektir. Bizler bu süreçte yatırım yapmak isteyen girişimcilerimizin her daim yanındayız, yanında olmaya devam edeceğiz. Nitekim başta elektrik üretim ve dağıtımıyla, mobilya sektörleri olmak üzere 2021 yılında 220 teşvik belgesiyle yaklaşık 4,5 milyar lira tutarındaki sabit yatırma ve 4 bin 658 vatandaşımızın istihdamına destek olduk."

Nebati, Kayseri'nin son yılda tarım ve hayvancılıkta da önemli katkılar sunduğunu dile getirerek 2021 yılı sonunda meyve üretiminin 338 bin, sebze üretiminin 98 bin tona, tarla bitkileri üretiminin ise 2,3 milyon tona ulaştığını kaydetti.

Kayseri'nin doğal güzellikleri, tarihi eserleri ve kültürel değerleriyle de öne çıktığının altını çizen Nebati, esnafı, çiftçiyi, hiçbir zamanda ikinci planda bırakmadıklarını belirtti.

"Yolumuz açık, bahtımız açık ve menzilimize doğru koşarak gidiyoruz"

Nebati, Türkiye'nin son 20 yıldır yeni bir hikaye yazdığını vurgulayarak şöyle konuştu:

"Hikaye her geçen gün güçleniyor, kuvvetleniyor ve damgasını vurarak yolunda devam ediyor. Yeter ki inanalım, yeter ki güvenelim, yeter ki bu ülkenin nereden nereye geldiğini çok iyi değerlendirelim. Yolumuz açık, bahtımız açık ve menzilimize doğru koşarak gidiyoruz. Bu anlamda da Türkiye ekonomisindeki gelişmelere baktığımızda, bununla birlikte değerlendirmek ve her açıdan bütüncül bir bakış açısı ve tüm aktörler arasındaki ilişkilerin iyi değerlendirilmesi açısından çok değer atfettiğimiz bir bölüm. Bütçedeki güçlü görünümünüzü Ocak-Mayıs 2022 döneminde de devam ettirdik ve bütçe 125 milyar lira fazla verdi. Mayıs ayı vergi gelirleri artışında en büyük pay, bir önceki yıla göre yüzde 497 oranında artışla 148 milyar liralık tahsilata ulaşan kurumlar geçici vergisine ait oldu."

"Diğer taraftan küresel enflasyonist baskınların ve vatandaş odaklı üretim anlayışımızın zaruri hale getirdiği ek bütçeyi yüce meclisimizin takdirine sunduk." diyen Nebati, "Bu ek bütçeyle merkezi yönetim bütçe ödenekleri 1 trilyon 81 milyar lira artırılırken söz konusu giderlerin karşılığı olarak genel bütçe gelir tahminleri aynı tutarda artırıldı. Böylelikle vatandaşlarımızın hanelerinde tükettiği doğal gaz ve elektriği daha ucuz kullanabilmelerini, çiftçilerimizin, işçilerimizin, emeklilerimizin ve çalışanlarımızın aynı zamanda ihtiyaç sahibi vatandaşlarımızın daha fazla yanında olabilmeyi, ülkemizin büyüme ve istihdam potansiyeline katkı sağlayacak yatırımları daha hızlı tamamlayabilmeyi amaçlıyoruz." ifadelerini kullandı.

Bakan Nebati, küresel ekonomide birçok zorlukla karşılaşılan son dönemlerde elde edilen başarıda Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde uygulanan makropolitika setinin etkili olduğunu aktaran Nebati, kamu maliyesi ve bankacılık sektöründe güçlü görünümün ekonomideki tabloyu umut verici hale getirdiğini vurguladı.

Enflasyonla mücadele konusuna hassasiyet gösterdiklerini, vatandaşın bu durumdan etkilenmemesini sağlamak adına çalışmalara devam ettiklerini ifade eden Nebati, şöyle konuştu:

"Her konuşmamda ısrarla söylediğimiz bir tespit var, aslında bir gerçeklik enflasyon. Mücadele ediyoruz, birinci sıradaki önceliğimiz enflasyon ve bu mücadeleden de Allah'ın izniyle galip geleceğiz. Gıda ve enerji fiyatlarında görülen artışlar, son dönemde enflasyonun gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri fark etmeksizin tüm dünyada tarihi yüksek seviyelerde seyretmesine neden oldu. Özellikle petrol, doğalgaz ve kömür fiyatlarının olağanüstü bir şekilde artması bize enerji güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu gösterdi. Avrupa, kömürü daha yoğun bir şekilde kullanmaya başladı. Zor her zaman oyunu bozar ülkemizin çıkarları ulusal menfaatlerimiz ön plana gelince akan sular durur. İşte Türkiye'nin zaten son 20 yılda ortaya koymuş olduğu anlayış budur. Ulusal çıkarlar ve ülkemizin geleceğini ilgilendiren her konuda özgür ve kararlı adımlar atmak. Buğday, ayçiçeği yağı ve çeşitli tahlillerinde başta Rusya ve Ukrayna olmak üzere ihracatçı ülkelerin ihracat kısıtlamalarına gitmesiyle enflasyonist baskıların tüm dünyada arttığını görüyoruz. Tüm bu olumsuz gelişmelerin vatandaşlarımızın alım gücünü zorladığının da farkındayız. Fiyat artışlarının vatandaşlarımıza asgari düzeyde yansıması ve bunun hissettirilmesini en aza indirmek için azami gayret göstererek, gerekli adımları hızlı bir şekilde attık, atmaya da devam edeceğiz."

"Uluslararası kuruluşlar Türkiye'nin 2022 yılı büyüme tahminlerini yukarı yönde güncelledi"

"Türkiye Ekonomi Modeli" sayesinde, üretim, ihracat, istihdam ve makine teçhizatları yatırımlarında diğer ülkelerden pozitif anlamda ayrıştığını, uluslararası kuruluşların Türkiye'nin 2022 yılı büyüme tahminlerini yukarı yönde güncellediklerini ifade etti.

Kovid-19 salgını döneminde bir çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin, zayıf sağlık ve sosyal güvenlik sistemlerinin etkisi ile önemli ölçüde daraldığını, Türkiye'nin ise bu sınavı başarıyla atlatarak, büyüme başarısını sürdürmeye devam ettiğini kaydetti.

Türkiye'nin, 2022 yılının ilk çeyreğinde yüzde 7,3 büyüme oranıyla yoluna devam ettiğini kaydeden Nebati, şunları söyledi:

"Son dönemde görüyoruz ki, uluslararası kuruluşlar 2022 yılı küresel büyüme tahminlerini sürekli aşağı yönlü güncellerken ülkemize yönelik tahminlerinde yukarı yönde bir güncelleme yapıyor. Bildiğiniz üzere ihracatımız 2021 yılı sonunda 225,3 milyar dolardı. 2022 yılı mayıs ayı sonunda yıllık bazda 242,6 milyar dolara ulaşarak tarihi rekorlar kırmaya devam edecek. İhracatçılarımızın devam eden gayretleri ile 250 milyar dolarlık ihracat hedefimize inanıyorum. Dış ticarete ek olarak hizmetler dengesine baktığımızda da oldukça olumlu bir tabloyla karşı karşıyayız. 2022 yılı mayıs ayında ülkemize gelen yabancı ziyaretçi sayısı yaklaşık 3,8 milyon kişi olurken bu sayı yılın ilk beş ayında 11,3 milyon kişiye ulaşmış durumda. Yabancı ziyaretçi sayısı ocak-mayıs ayındaki artış yüzde 207. Bu rakamlar haziran ayının sonunda 19 milyona ulaşacağımızı yıl sonunda da 35 milyar dolarlık turizm geliri hedefimizi de aşacağımızı müjdelemiş oluyor."

Bulunduğu konum Türkiye'yi vazgeçilmez hale getiriyor

Gıda ve enerji arz güvenliğinin öncelikli hale geldiği son dönemde Türkiye'nin küresel tedarik zincirlerini çeşitlendirmeye ve tedarik sürelerini kısaltmaya başladığını ifade eden Nebati, ülkenin, lojistik imkanları ve stratejik konumu itibari ile yeni ticaret düzeninden önemli ölçüde pay alacağına ve sürdürülebilir büyüme trendini devam ettireceğine inandığını dile getirdi.

Türkiye, Tokyo'dan Newyork'a kadar 16 farklı saat dilimindeki pazarlara kolay ve aynı gün erişim olanağı sunduğunu, bu imkanın Türkiye tarafından değerlendirilebildiğini söyleyen Nebati, "İstanbul'u merkeze koyduğunuzda, üç buçuk dört saatte 1,1 milyarlık insan pazarına, aynı zamanda 27 trilyon dolar ticaret hacmine ulaşabilen ender ülkelerden bir tanesidir. Bu, Türkiye'yi vazgeçilmez ve Türkiye'yi üretim bir üssü olmayı zorunlu hale getiren büyük bir imkan ve biz bunu değerlendiriyoruz. Nasıl değerlendirdik? 2020 yılında salgında dünya küçülürken biz 1,8 büyüdük. 2021 yılında 'siz çok küçük oranlarda büyüyeceksiniz' diyen birçok ulusal ve uluslar arası kuruluş her ay istisnasız Türkiye ile ilgili büyüme rakamlarını güncelledi ve yüzde 11 ile büyüdük çift haneli olarak. Çünkü Türkiye sadece kamu otoritesinin ortaya koymuş olduğu irade ile değil, aynı zamanda tüm bileşenleri yani insanlarıyla, toplumuyla birlikte hareket edip 2020 ve 2021 yılı adeta Türkiye'nin bir başarı çıtasını yükselten dönem olarak gördü ve bunu da başardı, başarmaya devam edeceğiz." diye konuştu.

Tarihi İpek Yolu'nun canlandırılması girişiminin Türkiye açısından özel bir öneme sahip olduğunu belirten Nebati, şunları kaydetti:

"Türkiye'yi, Gürcistan, Azerbaycan ve Hazar Denizi üzerinde Türkmenistan ile Kazakistan’a ve devamında Afganistan, Pakistan ve Çin'e bağlayan bu proje hem Türkiye'ye hem de güzergah üzerindeki tüm ülkelere ciddi ekonomik fırsatta sunuyor. Siz değerli girişimci ve dinamik insanlarımızdan beklentimiz, Türkiye’nin bu önemli avantajlarını fırsata çevirerek gereken tüm aksiyonları almanız ülkemizi küresel değer ve zincirlerinde çok daha üst seviyelere taşımanızdır. Ülkemiz ekonomisinde katettiğimiz mesafeler işgücü piyasasına da olumlu yansıyarak hem istihdamın hem de iş gücü verimliliğin artmasını sağlıyor. Toplam istihdamımız 2022 yılı nisan ayı itibari ile 30,4 milyon kişiye ulaşmıştı. 2020 yılını lütfen hatırlayın 'öldük, bittik yandık, işler bitecek, dükkanlar kapanacak, insanlar işsiz kalacak' dediler. 2021 yılında da aynı şeyi söylediler, halen söylemeye devam ediyorlar. Onlar söyledikçe biz çalışanlarımızın sayısı arttırıyoruz. Nisan 2020 salgının başladığı dönemden bugüne kadar sizlerin de katkısıyla Türkiye ilave istihdamı 5 milyon fazla olarak gerçekleştirdi. Biz yürümeye, koşmaya, kazanmaya, kazandırmaya ve ülkemizin bayrağını en güçlü konumda taşımaya devam edeceğiz."

Bakan Nebati, buğday, ayçiçeği yağı ve çeşitli tahıl ürünlerinde başta Rusya ve Ukrayna olmak üzere ihracatçı ülkelerin ihracat kısıtlamalarına gitmesiyle enflasyonist baskıların dünyada arttığını söyledi.

Tüm bu olumsuz gelişmelerin vatandaşların alım gücünü zorladığının farkında olduklarını vurgulayan Nebati, "Fiyat artışlarının vatandaşlarımıza asgari düzeyde yansıması ve bunun hissettirilmesini en aza indirmek için azami gayret göstererek gerekli adımları hızlı bir şekilde attık ve atmaya da devam edeceğiz. Bu kapsamda hane halkının tüketim sepetinde önemli yer tutan gıda, temizlik ve hijyen malzemeleri gibi belirli ürünlerde KDV indirimine gittik." diye konuştu.

"Enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam edeceğiz"

Meskenlerde ve tarımsal sulamada kullanılan elektriğin KDV'sini yüzde 18'den 8'e indirdiklerini anımsatan Nebati, şunları kaydetti:

"2022 yılının ilk 5 ayında meskenlerde kullanılan doğal gazın yüzde 81'ini, elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın ise yüzde 25'ini sübvanse ettik. Geçtiğimiz haftalarda Temmuz 2023'e kadar yenilenecek kira sözleşmelerindeki artışların yasal zemin çerçevesinde yüzde 25 ile sınırlanmasına karar verdik. Böylece vatandaşlarımızı fahiş fiyat artışlarından koruma yönünde önemli bir adım daha attık. Önümüzdeki dönemde de Gıda Komitesi ve Fiyat İstikrarı Komitesi'nde ilgili kurumlarla alacağımız proaktif kararlarla arz güvenliğini ve istikrarını güçlendirmeye ve enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam edeceğiz. Diğer yandan makroekonomik ve finansal istikrarı kuvvetlendirmeye yönelik tedbirlerle enflasyonla mücadele sürecini destekliyoruz."

Nebati, kredilerin tüketimden ziyade üretime yönlendirilmesini sağlamak üzere tüketici kredilerindeki makro ihtiyati tedbirleri sıkılaştırdıklarını belirtti.

Bu kapsamda tüketici kredilerine ilişkin genel vade sınırını 50 ila 100 bin lira arasındaki krediler için 24 ay, 100 bin lira üzerindeki krediler için 12 ayda sınırlandırdıklarını dile getiren Nebati, "Dar gelirli vatandaşlarımızın krediye erişim imkanını gözeterek 50 bin liraya kadar olan tüketici kredilerinde bir vade sınırlamasına gitmedik. Ayrıca tüketici kredilerinden alınan banka sigorta muameleleri vergisi oranını da yüzde 5'ten 10'a çıkarttık." diye konuştu.

"10 milyon lira üzeri değere sahip konutlar için artık konut kredisi alınmayacak"

Makro ihtiyati duruşu bir adım daha ileriye taşımak ve kredilerin hızını büyüyerek talep eden enflasyona neden olmasını engellemek amacıyla dün itibarıyla BDDK'nin bazı ek düzenlemelere gittiğine dikkati çeken Nebati, şöyle devam etti:

"Bu ek düzenlemelerimiz ilgili tüm kurum ve kuruluşlarımız tarafından da sürekli güncellenerek devam edecek. Birinci el konut alımlarının, üretim ve istihdama katkısının daha fazla olması gözetilerek ikinci el konut alımlarına göre kredi değer oranlarının ve azami kredi tutarlarının daha esnek tutulması sağlandı. İkinci el konut alımlarında kullandırılacak kredilerin de ikinci el konut fiyatlarındaki artışa olan etkisinin sınırlandırılması hedeflendi. Böylece 10 milyon lira üzeri değere sahip konutlar için artık konut kredisi alınmayacaktır. İkinci el konutlarda 5-10 milyon lira arası için 2,5 milyon lira, birinci el konutlarda 3,5 milyon lira kredi kullanımı sağlanabilecektir. Ayrıca, söz konusu değişiklik kapsamında iklim değişikliği alanındaki ortak çabaların desteklenmesine katkıda bulunmak için enerji sınıfı A ve B olan konutlar açısından kredi değer oranında farklılaştırmaya gidildi."

Bakan Nebati, bazı kredi kullanımlarında makro ihtiyati politikalarla sıkılaştırılmaya gidilmiş olsa da yatırım, üretim ve ihracat ekseninde ülke için katma değer sağlayan firmalara destek olmaya devam edeceklerini söyledi.

"GES'lere yönelik talep tabana yayılmış ve 5 milyar liralık beklentimizin üzerine çıkmıştır"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 20 Aralık 2021'de duyurulan ve izleyen dönemde liralaşma politikasına önemli katkı sağlayan Kur Korumalı Mevduat enstrümanını son dönemde yeni finansal araçlarla desteklediklerini vurgulayan Nebati, "Tasarruflarını Türk lirasında değerlendirmek isteyen vatandaşlarımıza alternatifler sunmak amacıyla geliştirdiğimiz Gelire Endeksli Senetlerin (GES) ihracını gerçekleştirdik. GES'lere yönelik talep tabana yayılmış ve 5 milyar liralık beklentimizin üzerine çıkmıştır. Toplamda 83 bin 816 bireysel yatırımcı 6,6 milyar liralık talep göstermiştir." dedi.

İş dünyasının finansmana erişimini destekleyerek yatırım ve ihracat olanaklarını geliştirmek amacıyla son dönemde selektif kredi politikasında yeni kredi paketlerini uygulamaya aldıklarını aktaran Nebati, şöyle devam etti:

"Bu kapsamda, Kredi Garanti Fonu (KGF) aracılığıyla 2022 yılı başında toplam 60 milyar lira kefalet limitiyle 3 farklı KGF paketini yürürlüğe koyduk. Son dönemdeki selektif kredi politikamıza yeni bir enstrüman daha ekleyerek ihracatçılara ve turizm sektöründe faaliyet gösteren girişimcilere uygun faizli ve uzun vadeli TL cinsinden kredi imkanı sunuyoruz. Bu kapsamda toplam büyüklüğü 150 milyar liraya ulaşan, 2 yıla kadar geri ödemesiz olmak üzere 3 ile 10 yıl arası vadelerde krediler veriyoruz. Finansmana erişim ile ilgili attığımız adımlara ek olarak vergi kanunlarında da yatırımı, üretimi, istihdamı, ihracatı teşvik edecek pek çok düzenleme yaptık. İhracat yapan şirketlerin kurumlar vergisi oranını 1 puan indirdik, asgari ücreti vergi dışı bıraktık. İmal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçıların, ihracat bedellerinin yüzde 10'una kadar devreden KDV tutarıyla sınırlı olarak iade talep etme imkanı getirdik. Böylelikle ihracatçılarımızın iadelerini çok daha kolay bir şekilde almalarının önünü açmış olduk."

"Türkiye 21. yüzyılın en önemli aktörü"

Bakan Nebati, Türk olmanın kıymetinin bilinmesi gerektiğini vurgulayarak "Türkiye Cumhuriyetlerinin temsilcisi olmanın kıymetini bilin, Türkiye Cumhuriyeti'nin neler neler yaptığını lütfen çok iyi izleyin. Bizler çok iyi işler yapıyoruz. Hep beraber dışişlerimiz, ekonomi yönetimi ve Sayın Cumhurbaşkanımızın iradesiyle Türkiye 21. yüzyılın en önemli aktörü." dedi.

 

Bunu kimsenin değiştiremeyeceğini dile getiren Nebati, "Bizler sıradan insanlar değiliz, bizler küçük hesapların adamı hiç değiliz. Tam tersine bizler, çağ açıp kapatmış, dünya tarihine yön vermiş atalarımızın inançlı ve kararlı torunlarıyız. Biz, bastığımız yerleri toprak diyerek geçmeyen insanlarız. Her ne pahasına olursa olsun mandacı ve karanlık zihinler karşısında dimdik durmayı, gerekirse gövdemizi siper etmeyi bilen bir milletin çocuklarıyız." diye konuştu.

Nebati, içe kapanmış, küçük hedeflerle avunan eski Türkiye'nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğindeki AK Parti iktidarıyla birlikte geride kaldığını ifade ederek şunları kaydetti:

"Kalbi bayrağımızın aşkıyla çarpan, bu toprakları abad etmek için tüm gayretini gösteren insanımızın önüne, geçmişte duvar gibi dikilen bürokratik engeller artık geri gelmemek üzere yıkılmıştır. İnsanımızın refahı için hiçbir somut çaba sarf etmeden, ülkemizin bütün başarılarının üzerini örtmeye çalışarak, sabah akşam karamsarlık bulutları yaymaktan başka iş bilmeyenleri hepimiz görüyor ve biliyoruz. İyimseriz, iyimser olmaya devam edeceğiz. İyimseriz, temkinli iyimseriz, işimize odaklanıyoruz, dünyayı okuyor, tüm verileri değerlendiriyoruz ve iyimser bir bakış açısıyla işlerimizi yürütüyoruz. Biz karamsar değiliz, karamsar olmayacağız. Çünkü karamsarlık şeytanidir, sürekli vesvese verir. Bayrağımızı en yüksek zirvelere dikmek, insanımıza en muhteşem yarınları sunmak için çıktığımız bu yoldan, Rabb'imin inayetiyle bizi hiç kimse geri döndüremeyecek, istikametimizden en ufak bir sapmaya dahi yol açamayacaktır. Bizler, onları köhnemiş zihniyetleri, hiçbir yere varmayan karamsarlıklarıyla baş başa bırakıyoruz, bu topraklara ve milletimize duyduğumuz aşkla yolumuzda dosdoğru ilerlemeye devam ediyoruz."

ASKON üyeleri ve Kayseri'nin azimli, gayretli insanının kendileriyle yol almasının davalarında kendilerini daha da güçlü kıldığını belirten Nebati, "İnanıyorum ki yeni dönemde oluşan bölgesel ve küresel fırsatları, Kayseri'mizin iş insanı olarak sizler, işlek zekanızla, girişken tavrınız ve çalışkanlığınızla en iyi şekilde değerlendireceksiniz. Biliyorum ki sabırla ve azimle yürüdüğümüz bu yolda yüce Rabb'im en büyük yardımcımızdır." ifadelerini kullandı.

Bakan Nebati, başta ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın olmak üzere programın gerçekleşmesinde emeği geçenlere teşekkür etti.