Birçok yerde taziye yemeğine son verildi

Batman’ın Kozluk ve Sason ilçesine bağlı köyler ile Diyarbakır’ın Hani ilçe merkezi ve birçok köyünde yapılan çalışmalar neticesinde taziye yemeği uygulaması sonlandırıldı. Şanlıurfa’da pek çok kez bu konu gündeme gelse de şehir bu konuda ikiye bölündü. Bazı kimseler gelenek olduğu için devam etmesini isterken, bazıları ise taziye sahibine külfet olduğunu ifade ederek sonlanmasını istedi.

(Özel Haber: İbrahim Halil ASLAN-Mutlu GÜNEŞ)

The Independent Türkçe’den Abdulhakim Günaydın’ın haberine göre, yas evlerinde 3 gün öğle ve akşam verilen yemeğin maliyeti kimi bölgelerde 25-30 bine kadar çıkarken, aşiretlerde ise bu maliyet 50 bin TL’yi bulabiliyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nda taziye yemeği yıllardan beridir devam eden bir gelenek. Yakınlarını kaybedenler 3 gün boyunca yasevinde gelen yüzlerce misafire her gün iki öğün yemek ikram ediyor. Bölge illerinde hayır yemeği geleneği maddi durumu iyi olmayanlar için adeta külfete dönüşüyor.

URFA’DA DA GÜNDEME GELMİŞTİ
Batman’ın Kozluk ve Sason ilçesine bağlı köyler ile Diyarbakır’ın Hani ilçe merkezi ve birçok köyünde yapılan çalışmalar neticesinde uygulama sonlandırıldı. Şanlıurfa’da da son yıllarda taziye evlerinde yemeğin son bulması geleneği gündeme gelmiş ve bu tartışmalar adeta kenti ikiye bölmüştü. Bazı kimseler gelenek olduğu için devam etmesini isterken, bazıları ise taziye sahibine külfet olduğunu ifade ederek sonlanmasını istedi. Şanlıurfa’da büyük çoğunluk ise bu uygulamanın gelenek haline geldiğini, yıllardan bu yana devam ettiğini ve bu yüzden devam etmesi gerektiğini ifade ediyor.

ARABASINI SATANLARDA VAR, KREDİ ÇEKENLERDE
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde taziye yemeği yıllardan beridir devam eden bir gelenek. Yakınlarını kaybedenler 3 gün boyunca yas evinde gelen yüzlerce misafire her gün iki öğün yemek ikram ediyor. Bölge illerinde hayır yemeği geleneği maddi durumu iyi olmayanlar için adeta külfete dönüşüyor. Uygulama bazı aileleri çok zor durumda bıraktı. Yemek masrafını denkleştirmek için bankadan kredi çekenlerin yanı sıra arabalarını satanlar da olmuştu.

GÜNEYDOĞU’DA ÇOĞU YERDE UYGULAMAYA SON VERİLDİ
Bölgenin kanaat önderlerinin uygulamayı sonlandırmak için başlattığı çalışmaları aralıksız devam ediyor. Birçok yerde olduğu gibi Batman kent merkezi ve ilçelerde taziye yemeği uygulamasının kaldırılmasının ardından, bu kez de Kozluk ve Sason ilçesine bağlı ve komşu olan Taşlıdere, Kaletepe, Danagözü, Çevrecik, Yanıkkaya, Ziyaret, Ulaşlı ve Kavaklı’nın da olduğu yaklaşık 20 köy ve mezranın muhtar, imam ve ileri gelenleri taziye yemeklerinin kaldırılması için anlaştılar. Köylere ortak noktada olan Kozluk’un Taşlıdere Köyü’nde bir araya gelen heyet, yaklaşık 30 bin TL’yi bulan taziye yemeği uygulamasına son verdi.

TAZİYE YEMEK SOFRASINA DÖNÜŞTÜ
Cenaze sahibinin taziye yemeği vermeye başlamasının mazisi çok uzak değil. 1990’lı yıllardan önce taziyeye gidenler yanlarında yemek götürürlerdi. Cenaze sahibi bütün gün taziyeleri kabul ettiği için yemek yapmaya fırsat bulamaz, açığı akraba ve komşular telafi ederdi. Sofra yine akraba ve komşuların desteğiyle hazırlanır ve yemek birlikte yenirdi. 

1990’lı yıllarla birlikte köy boşaltmaları, güvenlik endişeleri ve işsizlik nedeniyle şehirlere büyük bir göç başladı. Göç taziyeye gidenlerin sayısını azaltmadı ama şehir gelenekleri değiştirmeye başladı. Artık sadece aynı köyün insanları değil; aynı şehrin insanları taziyeye gidiyor. Yas tutanlar yalnız bırakılmıyordu. 

Zamanla evler taziye için gelenlere yetmemeye başladı. Taziye yemeğini başlatan fikir de o dönemlerde ortaya çıktı. Bir taziye çadırı kurulacak, cenaze sahiplerinin omuzlarındaki yük alınacaktı. Ama çadırlar komşuda pişenin yetmeyeceği kadar büyüktü. Uzak yoldan gelenler de vardı. Taziye geleneği değişmiş, göçle başlayan değişim şehirden çok uzaktaki ata diyarı toprakları da etkisi altına almıştı.